Ekonomide Gerçeklerle Yüzleşme Zamanı

Yıllardır aynı hikâyeyi dinliyoruz, değil mi?
“Ekonomi büyüyor, ihracat rekor kırdı, üretim arttı…”
Ama bir de siz söyleyin, gerçekten büyüyen ne?
Markete girdiğinizde elinizdeki poşet küçüldü mü, büyüdü mü?
Maaşınız faturalara, kiraya, mutfağa yetiyor mu?
Eğer “hayır” diyorsanız, o zaman rakamlarla değil, gerçekle konuşmanın zamanı geldi demektir.
Kâğıt üzerinde parlayan bir tablo var: büyüme oranı %4, ihracat 250 milyar dolar, işsizlik düşüyor.
Ama sahadaki tablo çok farklı.
TÜİK’in açıkladığı enflasyon %50 civarında, ancak bağımsız araştırmalara göre gerçek enflasyonun %120’nin üzerinde olduğu tahmin ediliyor.
Yani vitrinde “parlayan ekonomi”, aslında içeride yangın çıkaran bir makyajdan ibaret.
Düşük faiz politikasıyla “yerli ve milli ekonomi modeli” yaratılmak istendi, ama sonuç ortada:
TL son 5 yılda dolar karşısında %80’den fazla değer kaybetti.
Sanayici hammaddeye, çiftçi gübreye, vatandaş temel gıdaya ulaşamaz hale geldi.
Tarım ülkesi olarak övünürken bugün soğanı, mercimeği, pirinci hatta samanı ithal ediyoruz.
Evet, yanlış duymadınız: saman bile ithal!
Kolay suçlu bulmak her zaman mümkün: “fırsatçılar”, “stokçular”, “dış güçler”...
Ama gerçeği konuşalım.
Ekonominin temel kuralı basittir: para politikası güven üzerine kuruludur.
Faizleri yapay biçimde düşük tutarsanız, döviz fırlar, üretici ithalata mahkûm olur.
Güven kaybolur, yabancı sermaye kaçar.
Merkez Bankası’nın rezervleri 2021’de eksiye düştü.
Kamu borcu son 10 yılda ikiye katlandı.
Vatandaşın bireysel borcu 1 trilyon TL’yi geçti.
Yani sadece ülke değil, hane halkı da artık krediyle nefes alıyor.
Ekonomiyi düzeltmenin ilk adımı “gerçeği görmekten” geçiyor.
Ekonomi rakamlardan ibaret değildir; güven, üretim ve planla yaşar.
Kurumsal bağımsızlık olmadan, liyakat geri dönmeden, günübirlik kararlarla bu tablo düzelmez.
Bir ülkenin gücü, “büyüme oranında” değil, vatandaşının mutfağındaki tencerede ölçülür.
Gerçek kalkınma, bir hanenin ay sonunu getirebilmesiyle başlar.
Türkiye, hâlâ büyük potansiyele sahip bir ülke.
Genç nüfus, üretim enerjisi, jeopolitik avantaj... Her şey elimizde.
Ama bu potansiyel, günü kurtaran hamlelerle değil, uzun vadeli bir planla değerlendirilebilir.
Ekonomiyi siyaset değil, ekonomi bilimi yönetmeli.
Merkez Bankası bağımsız olmalı, enflasyon hedefi tutarlılıkla izlenmeli.
Üretici desteklenmeli, ithalat yerine yerli üretim teşvik edilmeli.
Artık şu soruyu sormanın vakti geldi:
Biz rakamlarla mı yaşamayı, yoksa gerçeği görüp ekonomiyi ayağa kaldırmayı mı seçeceğiz?
Rakamlar yalan söylemez ama her zaman gerçeği de anlatmaz.
Gerçek olan, marketteki fiyat etiketi, maaş bordrosu ve sofradaki eksilen tabaktır.
Ekonomiyi süslemek kolay, düzeltmek zor.
Ama yüzleşmeden hiçbir sorun çözülmez.