Adalet Terazisi

Terazi burcu hava elementi ile yönetilen üç burçtan biriymiş. Güzel; ama bizim aradığımız şey bu değil. Bizim aradığımız, bundan yaklaşık 7 bin yıl önce bulunan, sadece mal ve ürünleri değil, adaleti de tartabilme kudretine sahip, o ünlü Adalet Terazi.

TERAZİ

Terazi, alınıp satılan şeylerin tartıldığı, hak geçmemesinin sağlandığı ve yanlış tartıldığında her iki dünyada da affı olmayan suç işlendiği kabul edilen, bu nedenle insanlık tarihi boyunca  bütün toplumlarda adaleti temsil eden bir nesnedir. 

Adalet, toplumların bir arada yaşamasını ve kamu düzeninin devamını sağlayan bir kavramdır ve dünyanın her yerinde bir görselle temsil edilir. 

Bu görsel; bir elinde terazi, öteki elinde kılıç tutan gözleri bağlı bir bakire olarak simgeleştirilir. 

Elindeki terazi, adaleti ve bunun dengeli şekilde dağıtılmasını, diğer elindeki kılıç, adaletin keskinliğini simgeler. 

Kadın ve bakire oluşu ise;  bağımsızlığını, kimseye ait olmadığını, gözlerinin bağlı olması da, tarafsızlığını, kişileri ve statüleri görerek etkilenmemesini ifade eder. 

DÜĞME

Tabii adalet deyince sadece terazi akla gelmez, bir de terazi kadar anlamlı  'cüppe' vardır onlarda. 

Adaletin uygulayan yargıç, savcı ve avukat, mahkemelerde özel cübbeyle görev yaparlar. 

Bu öyle bir cüppedir ki hiçbir üniformaya benzemez,  bu cüppelerin iliği, düğmesi ve cebi yoktur.

Çünkü;  yargı, kimseden emir almaz, bağımsız olduğu için, kimsenin önünde ceket iliklemesine gerek yoktur, bu nedenledir ki cüppelerinde sembolik olarak düğme konmamıştır.

Keza yargı, hiç bir kurumun, hiçbir makamın, hiçbir ayrıcalığın emrinde değildir ve hiç kimseden para/rüşvet almayacağı için cübbenin cebi de yoktur.

Ondan dolayı cüppe, hiçbir giyime, hiçbir üniformaya benzemez.

KÜRSÜ

Ve o cüppeyi giyip, o teraziyi tutan yargıc, öyle bir kürsü de oturur ki, o salonda en yukarıdadır. 

Kim olursa olsun; ister şahıslar, ister kamu fark etmez, yargıç herkesin üstünde en yukarıda oturur.

Bunun nedeni mahkeme salonunda adaleti dağıtacak olan yargıcın, hepsinin üstünde yer aldığının, hiçbir gücün onu etkileyemeyeceğinin simgesidir.

BİR SÖZ

Ve yargıcın arkasında tek bir söz  ‘Adalet mülkün temelidir’ yazılıdır. 

Buradaki ‘mülk’ ; devleti veya toplulukların birlikte yaşadıkları kamu otoritesini tanımlar.

Dolayısıyla devletin temelinin ancak adaletle ayakta kalacağını ifade eder.

“Adalet mülkün esasıdır” sözü Hz. Ömer’e aittir ve bir devletin ‘ilelebet payidar olması’nın sırrının sadece adalet esası üzerine yürümesiyle mümkün olduğunu anlatmasındandır.  

Platon’a göre adalet; en yüce erdem, insanın ve devletin temel davranış kuralıdır.

Dolayısıyla başta terazi olmak üzere, tüm bu simgeler, öyle alelade bulunmuş nesneler değildir. 

Binyıllar boyunca adaletsizlik yaşayan insanlığın, büyük bedellerle oluşturduğu adalet sistemini anlatan simgelerdir.

Özcesi; 
Adalet; yaşam hakkıdır, insan hakkıdır, kul hakkıdır. 

Adalet, insanların bir arada yaşamasının, gerçek çimentosudur.

Adalet, kamu otoritesinin varlık şartı ve onurudur. 

TERAZİNİN AYARI KAÇTI MI?

Yukarıda özetlediğim adalet terazisi, maalesef uzun yıllardır ayarı kaçmış bir şekilde çalışmaktadır.

Cumhuriyet tarihinin birçok döneminde, adalet terazisinin nasıl siyasal nedenlerle bozulduğunu tanıklarından ve mağdurlarından dinledik,  okuduk, araştırdık.

Keza, 12 Eylül Askeri mahkemelerini ve Fetö mahkemelerini bizzat yaşayarak tanık olduk.

Mahkemelere, bağımsız yargıyla ilişkisi olmayan kurumlar eliyle, özel tayinli siyasallaşmış hakimler, olmayan deliller, hukuku değil, kendisini oraya gönderen otoritenin talebini yerine getiren ve hukukla ilişkisi olmayan kararlara bizzat tanıklık yaptık.

Kısa bir dönem sonra tüm bunlar çorap söküğü gibi ortaya saçıldığını da ibretle yaşadık. 

Ne var ki, tüm bunları henüz hafızalarda taptaze yerini koruyor iken, geçen gün sonuçlanan Gezi davası aynı diğerleri gibi, adalet terzisinin ne derece bozulduğunu, adaletin ne derece siyasallaştığını gösteren bir örnek olarak tarihe kayıt düştü.

Hukuk yerine siyasal karar verildi.

Karar siyasi olmasa;

Gezi davasından iki kez beraat eden bir insana, yeni hiçbir delil bulunmadan, bu kez ağırlaştırılmış müebbet hapis verilir mi?

Bu davanın görüldüğü mahkemeye ve özellikle bu dosyaya, Ak. Partide il yönetim kurulu üyeliği yapmış, yine AK.Partiden  MV aday adayı olmuş bir avukatı, önce hakim yapıp, sonra bu davaya ataması yapılır mı?

Hukuk örgütleri ve muhalefet bir yana, AK.Partinin kuruluş sürecin akil insanlarından da  tepkiler geldi.

Bunlardan 26. Ve 27. Dönem MV ve Erdoğan’ın başbakanlık dönemi danışmanlarından Hüseyin Kocabıyık; 

"Bizimki de nasıl bir kader böyle! Tüm hayatımızda CHP'nin 1946'da yaptığı seçim hilesini tenkit ettik. 2019'da İstanbul'da bir benzerini biz yaptık. Hayatımız boyunca Menderes'i ipe çeken zalim hakim ve savcılara lanet okuduk; şimdi onların benzerleri vicdansız hükümler kuruyorlar.

Hukuk dışı kararların hakim ve savcıları bizi, hayatımızı adadığımız ne kadar kutsal değer varsa onları savunamaz hale getiriyorlar. Bu karar sahipleri mazide başardığımız her şeyi yıkıyorlar aslında.” diye twit atarak, kararın siyasal yanını özetledi.

Evet, Terazi, basit bir tartı aleti değildir, bir gün size de lazım olabilir.